Νίκη της Σαμοθράκης Αλάβαστρο

Άγαλμα της θεάς Νίκης από αλάβαστρο,χειροποίητο και βαμμένο σε μουσειακή πατίνα.

Η Νίκη της Σαμοθράκης είναι μαρμάρινο γλυπτό αγνώστου καλλιτέχνη της ελληνιστικής εποχής που βρέθηκε στο ιερό των Μεγάλων Θεών στην Σαμοθράκη και παριστάνει φτερωτή τη Θεά Νίκη.

Λατρεία

Η λατρεία της θεάς Νίκης περιελάμβανε πομπές, σπονδές και θυσίες για την ευμένειά της ενώ γίνονταν και ικεσίες προς τη Νίκη από τις ιέρειες των μαντείων. Αν η θεά απαντούσε στις παρακλήσεις των ιερειών τότε δινόταν και η απάντηση προς τον αιτούμενο του μαντείου.

Στον Παρθενώνα υπήρχε ολόχρυσο άγαλμα της Νίκης, ενώ υπήρχε και ναός αφιερωμένος σε αυτήν, ο οποίος χτίστηκε γύρω στο 410 π.Χ. Αφιερώμα των Αθηναίων προς αυτή τη θεά υπήρχε επίσης και στους Δελφούς. Στο χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία στην Ολυμπία, αναπαρίστατο και η Νίκη. Σύμφωνα με τον Παυσανία, το άγαλμα της Αθηνάς Νίκης αναπαριστούσε τη Νίκη χωρίς φτερά (Άπτερος Νίκη), που σήμαινε ότι το άγαλμα δε θα έφευγε ποτέ από την Αθήνα.

Περιγραφή της Νίκης της Σαμοθράκης.

Το άγαλμα έχει ύψος 3,28 μ. (με τα φτερά) και 5,58 μ. με την μαρμάρινη πλώρη πλοίου πάνω στην οποία είναι τοποθετημένο σήμερα. Φιλοτεχνήθηκε για να τιμήσει τη θεά Νίκη αλλά και μια ναυμαχία – δεν είναι βέβαιο ποια. Ήταν αφιερωμένο σε ναό της Σαμοθράκης και χρονολογείται μεταξύ και 220 και 190 π.Χ. .  Οι περισσότερες εκτιμήσεις συγκλίνουν στο 190 π.Χ.  Σήμερα είναι τοποθετημένο σε βάση και αυτή με τη σειρά της είναι στερεωμένη σε μαρμάρινη πλώρη πλοίου. Στην αρχαιότητα εικάζεται ότι εκείνος που αφιέρωσε το έργο στο ναό της Σαμοθράκης (τόπο φημισμένο στην αρχαιότητα για την ιερότητά του) είχε δώσει παραγγελία να σχεδιαστεί ένα μικρό σύμπλεγμα θεάς και πλοίου.

Η μεν θεά φιλοτεχνήθηκε χωριστά από λευκό παριανό μάρμαρο και ίσως κρατούσε στεφάνι για το νικητή.   Ή είχε υψωμένο το χέρι της στο στόμα για να διαλαλήσει τη νίκη χωρίς να κρατά τίποτα ή, τέλος, ίσως χαιρετούσε..  Το άγαλμα στο ελληνιστικό σύμπλεγμα ήταν στερεωμένο στην επίσης μαρμάρινη πλώρη ενός πλοίου .   Και έδινε την αίσθηση ότι μόλις είχε «προσγειωθεί» σε αυτό και πατούσε φευγαλέα. Το πλοίο ήταν από μάρμαρο Ρόδου (το γκριζωπό μάρμαρο της Λίνδου και συγκεκριμένα της Λάρδου). Οι ειδικοί εικάζουν ότι το έργο ήταν σχεδιασμένο για να το βλέπει ο κόσμος από τα αριστερά.  Κατά τα ¾ του προφίλ, επειδή η μία πλευρά του είναι πιο καλοδουλεμένη .  Και στα ελληνιστικά χρόνια αυτό συνηθιζόταν για την πλευρά την οποία θα έβλεπε το κοινό.